خط کشی کارخانه داخل و محوطه

از آنجا که  اعصاب چشم به سیستم اعصاب مرکزی بدن متصل است و انسان معمولاً از طریق  دیدن بیشتر تحریک می‌شود، بنابراین در صنعت از رنگ‌ها برای حفظ سلامت  (ایمنی) و اطلاع‌رسانی استفاده کرده‌اند. انباری را در نظر بگیرید که کف آن  با رنگ زرد خط‌کشی شده و علائم مسیریابی نیز در آن مشخص‌ شده است، احتمال  ایجاد ترافیک در این انبار وجود نخواهد داشت، چون مسیر رفت‌ و آمد  ماشین‌آلات مشخص است و تمامی مسیرها یک‌طرفه هستند و یا اگر جعبه‌های قرمز  آتش‌نشانی در انبار وجود داشته باشند در صورت بروز حادثه افراد به ‌سادگی  آنها را دیده و عملیات امداد رسانی به ‌راحتی انجام می ‌شود.

برای  استفاده از رنگ‌ها جهت شناسایی کالاهای گوناگون می‌توانیم از استانداردهای  موجود استفاده کنیم و یا خودمان برای شرکت اقدام به تعریف کد رنگ جداگانه  نماییم (تنها برای شرکت‌های کوچک که با پیمانکاران خارجی تعاملی ندارند  پیشنهاد می‌گردد). در غیر اینصورت بهتر است از استانداردهای جهانی استفاده  کنیم. استانداردهای ISO ,OHSAS و ANSI از معتبرترین استانداردهای کاربرد  ایمنی رنگ هستند که به کار بردن رنگ‌های زیر را در مکان‌های گوناگون  پیشنهاد داده‌اند.

در رنگ آمیزی کف انبار از چه رالی استفاده می شود ؟

رنگ‌های خط کشی انبارها بر اساس استاندارد آمریکا (OSHA) ذکر شده‌اند:

  1. رنگ آبی:برای خطوط کشی راهروها یا مسیرهای عبور مشخص.
  2. رنگ زرد:معمولاً برای نشان‌دهنده مناطق مخاطره‌آمیز یا مناطق توقف موقت.
  3. رنگ سبز:برای نشان‌دهنده فضاهای ایمن یا خطوط ایمنی.
  4. رنگ سفید:برای خطوط جداکننده و مناطق مخصوص.
  5. رنگ قرمز:معمولاً برای نشان‌دهنده اطفاء حریق، اطفاء اضطراری یا وسایل اطفاء حریق استفاده می‌شود.
  6. رنگ نارنجی:استاندارد خط کشی مسیر لیفتراک برای نشان‌دهنده وسایل نقلیه حمل و نقل، مانند فورکلیفت‌ها.
  7. رنگ قهوه‌ای یا مشکی:برای نشان‌دهنده خطوط یا مناطق محدوده و ممنوعه.
  8. مقررات رنگ ANSI برای ایمنی صنایع به شرح زیر است:
    رنگ قرمز:  برای وسایل اطفاء حریق،‌ جعبه‌های فایرباکس، پتوهای آتش‌خاموش‌کن، سطل‌های  شن، ظروف مایعات قابل اشتعال، علامت توقف مثل کلیدها و سوئیچ‌های توقف  اضطراری در ماشین‌آلات و موانع توقف استفاده می شود.
    رنگ نارنجی ( مخصوص اطلاع‌رسانی): برای اطلاع‌رسانی امکان وجود خطر و یا خودداری از انجام کاری به خصوص به کار می‌رود.
    رنگ زرد  (مخصوص هشدار): رنگ زرد یکرنگ هشدار دهنده است با قابلیت زیادی برای احتیاط  و خطرات فیزیکی مانند لغزیدن، افتادن، سرخوردن و گیرکردن مابین دو چیز  استفاده می‌شود. گاهاً نوارهای سیاهی نیز به رنگ زرد اضافه می ‌شوند تا  هشدارهای ویژه‌ ای را اعلام کنند. رنگ زرد همچنین برای خطوط ترافیک و  راهروها استفاده می‌شوند.
    رنگ سبز  (مخصوص شرایط اضطرار و ایمنی): برای نشان دادن وضعیت ایمنی، وسایل کمک‌های  اولیه، دوش و چشم‌ شوی‌ های ایمنی، برانکارها، ماسک‌های ضد گاز، راه ‌های  خروج اضطراری، اجازه عبور وسایل نقلیه، راه‌ های نجات و تأسیسات حفاظتی به  کار می‌ رود.
    رنگ آبی  (مخصوص دستور): برای احتیاط یا وسایل تحت تعمیر استفاده می‌شود ضمن اینکه  برای نشان دادن ایمنی با اعمال یک ‌طرفه، جلوگیری از شروع به کار و… نیز از  این رنگ بهره گرفته می‌ شود.
    رنگ  ارغوانی: به خطرات تشعشع اختصاص دارد. همچنین رنگ ارغوانی به همراه رنگ زرد  روشن برای برچسب علائم و مارک ‌ها استفاده می‌شود و از رنگ ارغوان با پره  ‌های شکسته در یک زمینه برای نشان دادن اتاق‌ های رادیواکتیو استفاده  می‌شود.
    مقررات رنگ خط‌ کشی کارخانه
    در راستای  اصل نظم و ترتیب از اصول عملیات 5S، استاندارد تعیین رنگ تابلوهای شناسایی،  نحوه رنگ‌آمیزی تابلوهای مشخص کننده را معلوم می‌نمایند:

    • کارخانه: تابلو با رنگ زمینه قرمز و حروف سفید رنگ
    • سالن تولید: تابلو با رنگ زمینه سبز و حروف سفید رنگ سالن تزئینات
    • خط تولید: تابلو با رنگ زمینه سفید و حروف مشکی خط تکمیل کاری
    • محدوده سرپرستی: تابلو با رنگ زمینه زرد و حروف سرمه‌ای ایستگاه شارژ گاز
    • محل استقرار ماشین آلات: تابلو با رنگ زمینه سرمه‌ای و حروف سفید رنگ ماشین تزریق گاز کولر
    • انبار قطعات معیوب و انبار کالای در جریان ساخت: سفید،‌ ممتد و پیوسته
    • محل عبور با احتیاط: پوست پنگی زرد و سیاه و محدوده سرپرستی با خط زرد رنگ ممتد مشخص می‌شود.
    • جدا کننده محیط کاری در راهروها، محل ورود و خروج و محل باز شدن درها: خط زرد ممتد پیوسته مقطع
    • جهت حرکت در جریان ترافیک: فلش زرد
  9. ملاحظات در خط کشی کارخانه

    • تابلوهای علائم باید بزرگ و خوانا باشد.
    • هر یک از سلسله مراتب فوق رنگ معینی داشته باشد.
    • تابلوهای مهم از محل ورودی باید قابل رؤیت باشد.
    • ماشین‌های تولیدی با ذکر کد و نام ماشین روی تابلوها مشخص شوند.
    • در محدوده سرپرستی برگه مشخص کننده مسئول نظافت نصب شود.
  10. خط کشی و شماره گذاری کف انبار 
    خط کشی کف  انبار و شماره گذاری بخشهای مختلف آن یکی از مهم ترین اقدامات در سیستم  انبارداری می باشد که ارتباط مستقیم با افزایش کارایی و همچنین بهبود ایمنی  در محیط دارند. استفاده از علایم بصری در کف انبار در واقع می تواند به  عنوان راهنما برای چیدمان کالا، تردد افراد و لیفتراک و نشان دادن مراحل  ورود کالا تا خروج آن به شمار رود.
    علاوه بر  شماره گذاری ردیف ها و کالاها، لازم است با ایجاد خط کشی کف انبار سیستم  انبارداری را بهبود بخشید و دسترسی به ردیف و نقاط خاصی از انبار را آسان  نمود. در واقع، با خط کشی کف انبار می توان مسیر تردد را برای رسیدن به یک  ردیف یا نقطه خاص از انبار مشخص نمود.
    برای مشخص کردن مسیرهای دسترسی به نقاط مختلف انبار، می توان از روش های متفاوتی استفاده نمود که رایج ترین آنها عبارتند از:
    خط کشی کف  انبار با نوار: این نوارها بسیار مقاوم و محکم می باشند که با تردد زیاد  لیفتراک و کارکنان انبار از بین نمی روند و از طول عمر بالایی برخوردار  هستند. این نوارها دارای انواع مختلفی هستند که از کاربردی ترین آنها می  توان به نوارهای رنگی اشاره نمود. علاوه براین، نوع دیگری از این نوارها  دارای علائم و تصاویر از قبیل فلش و رد پا می باشند که می توانند راهنمای  خوبی برای نشان دادن مسیر باشند.
    خط کشی  انبار با رنگ: این روش از گذشته تا امروز کاربرد زیادی داشته و از نظر  اقتصادی نیز مقرون به صرفه می باشد. لازم به ذکر است که این رنگ ها به  اندازه نوارهای رنگی در برابر عبور و مرور لیفتراک و افراد مقاوم نبوده و  به مرور از بین میروند و باید مجدد رنگ آمیزی صورت گیرد.
    خط کشی  انبار با نورپردازی: جدیدترین و البته گران ترین شیوه خط کشی کف انبار،  استفاده از چراغ های مخصوصی می باشند که علامت و مسیر مورد نظر را می  توانند بر روی سطح زمین منعکس کنند. این روش از نظر اقتصادی مقرون به صرفه  نیست و بیشتر برای محیط هایی کاربرد دارد که به صورت موقت لازم است خط کشی  صورت گیرد.
    با توجه به  اندازه و ابعاد سطح انبار، تعداد ردیف و راهروها و همچنین بودجه مورد نظر  می توان یکی از روش های فوق را برای خط کشی انتخاب نمود.